Sala Tradycji Uniwersytetu Morskiego w Gdyni
ul. Morska 83 p. 207, 208, 208a
81-225 Gdynia
tel. 58 55 86 650
sala_tradycji@bg.umg.edu.pl
wstęp bezpłatny
poniedziałek – piątek: 9:00–14:00
grupy przyjmowane są po uprzedniej rezerwacji.
kustosz: mgr Joanna Stasiak
Sala Tradycji Uniwersytetu Morskiego w Gdyni
Idea gromadzenia i eksponowania szkolnych pamiątek zrodziła się już przed II wojną światową – z inicjatywy kmdr. por. kpt. ż.w. Gustawa Kańskiego otwarto muzeum w jednej z sal w Państwowej Szkole Morskiej w Gdyni.
W 1935 roku dyrektor szkoły kmdr por. Adam Mohuczy w jednym z rozdziałów publikacji XV lat polskiej pracy na morzu wspominał o szkolnym muzeum (zamieszczono także fotografię sali ekspozycyjnej), a w 1937 roku szerzej opisał je Stanisław Zadrożny w przewodniku Na gdyńskim szlaku.
Początkowo w skład kolekcji wchodziło kilka pamiątek po żaglowcu „Lwów” (jak kompasy, koło ratunkowe, dzienniki okrętowe, certyfikat statku czy drewniana choinka wykonana przez uczniów w 1923 roku podczas rejsu do Brazylii), a także dokumenty oraz publikacje o tematyce morskiej.
Nieznane są losy eksponatów podczas II wojny światowej; najprawdopodobniej zostały one zniszczone. Z początkiem lat 70. XX wieku powrócono do idei gromadzenia, pielęgnowania i eksponowania pamiątek historii szkolnictwa morskiego – w roku 1973, zarządzeniem Rektora WSM prof. dr. kpt. ż.w. Daniela Dudy, utworzone zostało Muzeum Historii Szkoły przy ówczesnej al. Zjednoczenia (dziś al. Jana Pawła II), a 13 grudnia 1978 roku uroczyście otwarto w gmachu głównym WSM (przy dzisiejszej ul. Morskiej 83) Salę Tradycji dokąd zbiory zostały przeniesione i są eksponowane do dziś.
W ciągu kilkudziesięciu lat, staraniem absolwentów, pracowników i sympatyków uczelni oraz dzięki zaangażowaniu i hojności darczyńców, w Sali Tradycji zgromadzona została kolekcja pamiątek i dokumentów związanych z historią polskiego szkolnictwa morskiego i Polskiej Marynarki Handlowej. W jej skład wchodzą m.in.: bandery, sztandary, elementy wyposażenia statków, modele statków, przyrządy nawigacyjne, pamiątkowe medale, ordery, monety, pamiątki z rejsów, okolicznościowe nagrody, statuetki, puchary, fotografie, nagrania, książki i czasopisma morskie sprzed 1945 roku, w tym podręczniki, dokumenty dotyczące rozwoju szkolnictwa, floty handlowej, kroniki szkolne. Wartościowe i unikatowe są też dokumenty zasłużonych ludzi morza, dydaktyków, absolwentów – nie tylko świadectwa, dyplomy morskie, książeczki żeglarskie, legitymacje, ale i osobiste wspomnienia, kartki pocztowe, listy, dyplomy chrztu morskiego, zapiski w notatnikach, a także protokoły z rad pedagogicznych czy relacje z podróży.
W ramach programu „Społeczna Odpowiedzialność Nauki – Wsparcie dla bibliotek naukowych” zrealizowany został dwuletni (1.12.2021–30.11.2023) projekt pn. „Udostępnianie zbiorów naukowo-historycznych dziedzictwa polskiego szkolnictwa morskiego”, współfinansowany przez Ministerstwo Edukacji i Nauki. Jego nadrzędnym celem było udostępnienie zasobów Sali Tradycji UMG znacznie szerszemu niż dotychczas gronu odbiorców. W ramach projektu 49 eksponatów poddanych zostało renowacji i konserwacji.
Do udostępnienia online na stronie internetowej Sali Tradycji wybranych zostało 2800 eksponatów płaskich i 13 trójwymiarowych. Ponadto uruchomiono wirtualne muzeum, które działa pod adresem https://tradycja.umg.edu.pl/tradycja/wirtualne_muzeum_gdynia/.
W Sali Tradycji odbywają się spotkania poświęcone historii polskiego szkolnictwa morskiego dla pasjonatów w różnym wieku oraz lekcje muzealne dla dzieci i młodzieży, a jej zbiory były i są chętnie wykorzystywane w publikacjach na temat historii uczelni, floty oraz ich kadr. Od połowy 2019 roku lat trwa intensywna praca nad stworzeniem pełnej dokumentacji cyfrowej zasobów Sali Tradycji.
mgr Joanna Stasiak