Muzeum Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie
pl. Jana Matejki 13
31-157 Kraków
tel. 12 299 20 29
muzeum@asp.krakow.pl
wstęp bezpłatny
czynne w godzinach pracy uczelni, w okresie trwania wystaw czasowych według ogłaszanego harmonogramu
kierownik: mgr Janusz Kozioł
zastępca kierownika: dr Magdalena Szymańska
Muzeum Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie
Muzeum Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie w swojej działalności odnosi się do dziejów, ale także współczesności i przyszłości najstarszej polskiej uczelni artystycznej, powołanej w 1818 roku w strukturze ówczesnego Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Jako jednostka ogólnouczelniana, powstała w konsekwencji decyzji rektora Akademii prof. Jana Pamuły z 2003 roku, Muzeum podjęło działania w zakresie pozyskiwania, opracowywania i upowszechniania zbiorów. Otoczyło jednocześnie troską dzieła z kolekcji tworzonych przez wszystkich, którym mające niemal dwustuletnią tradycję kształcenie artystyczne w Krakowie nie było obojętne. Siedzibą Muzeum są pomieszczenia na pierwszym piętrze Gmachu Głównego uczelni, pośród monumentalnego układu korytarzy i sal wykładowych, wzniesionych w 1879 roku według projektu Macieja Moraczewskiego.
Same wnętrza krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych są wyjątkowe, a przy tym w najważniejszych miejscach uczelni można podziwiać prawdziwe skarby muzealnych inwentarzy. Salę Senacką zdobi kolekcja obrazów pochodzących z XVIII, XIX i XX wieku, a także rzeźbiarskie popiersia profesorów. Na ścianach gabinetu rektora eksponowana jest, tworzona od lat 30. XX wieku, malarska kolekcja autoportretów i portretów rektorów uczelni. Korytarze wypełniają liczne wykonane w XIX wieku gipsowe kopie rzeźb antycznych (w najbliższych latach ta aranżacja może ulec zmianie na rzecz wyeksponowania współczesnych dzieł stworzonych przez profesorów związanych z Akademią).
Odrębną kategorię stanowią obiekty z dziedziny designu, meble i elementy wyposażenia wnętrz, wykonane m.in. według projektów artystów zrzeszonych w Warsztatach Krakowskich (1913). Ten zbiór uzupełniony jest przez pamiątki po artystach profesorach, wśród których to memorabiliów znaleźć można kasety, farby, pędzle, sztalugi oraz inne akcesoria, a do wyjątkowych muzealiów należą realia malarskie ze szkoły malarstwa historycznego Jana Matejki (1838–1893) – różnorodne zabytki stanowiące rekwizyty dla adeptów tej sztuki.
Muzeum posiada niewielką, ale intensywnie wykorzystywaną salę ekspozycji czasowych. W zbiorach, liczących niemal sześć tysięcy rubryk inwentarzowych, znajdują się kolekcje artystyczne: malarstwa, rysunku, tkaniny artystycznej, rzeźby oraz form projektowych. W ich skład wchodzą prace najwybitniejszych studentów, profesorów i rektorów Akademii, od Jana Matejki, Jacka Malczewskiego, Stanisława Wyspiańskiego, Józefa Mehoffera, Wojciecha Weissa, Konstantego Laszczki, Xawerego Dunikowskiego, przez Andrzeja Wajdę, Andrzeja Wróblewskiego oraz wybitnych artystów ostatnich trzech dekad – Czesława Rzepińskiego, Adama Marczyńskiego, Tadeusza Kantora, Jerzego Nowosielskiego, po najmłodszych, jak Marcin Maciejowski, Dariusz Vasina, Michał Zawada czy Marcin Kowalik.
Specyfika zbiorów Muzeum ASP w Krakowie wynika z faktu, że większość obiektów stanowią dary samych artystów. W tej grupie znalazły się m.in. rysunkowy Portret Jana Matejki (1893) Wojciecha Weissa, a także dzieła malarskie Zbigniewa Makowskiego, Teresy Bujnowskiej, Zbigniewa Bajka, Andrzeja Bednarczyka, Grzegorza Bednarskiego, Adama Brinckena, Małgorzaty Buczek, Zbyluta Grzywacza, Adama Hoffmanna, Sławomira Karpowicza, Łukasza Konieczki, Andrzeja Kreutz-Majewskiego, Tadeusza Majewskiego, Tadeusza Łakomskiego, Leszka Misiaka, Jana Pamuły, Stanisława Rodzińskiego, Czesława Rzepińskiego, Allana Rzepki, Stanisława Tabisza, Pawła Taranczewskiego, Jacka Waltosia, Tadeusza Wiktora, Adama Wsiołkowskiego, Lucjana Ząbkowskiego, a także Stanisława Białogłowicza, Mieczysława Janikowskiego, Danuty Leszczyńskiej-Kluzy, Tadeusza Mysłowskiego, Jerzego Panka, Jacka Sroki, Stanisława Sroki, Stanislawa Sachy-Stawiarskiego, Zygmunta Waliszewskiego i Ewy Żelewskiej-Wsiołkowskiej.
Niezwykłe, cenne rzeźby podarowali Muzeum posiadacze tytułu doktora honoris causa Akademii – Igor Mitoraj i Toshihiro Hamano. Autorami i darczyńcami rzeźb są także profesorowie: Stefan Borzęcki, Ewa Janus, Jerzy Nowakowski, Krystyna Nowakowska, Antoni Porczak, Zofia Puget, Józef Sękowski.
Zbiory zasilają także podarki od innych donatorów i wyróżnione prace studentów.
Działalność Muzeum, szczególnie w aspekcie upowszechniania wiedzy o sztuce, określona jest w strategii rozwoju Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie i odnosi się w dużej mierze do budowania relacji ASP z otoczeniem. Chodzi tu nie tylko o współpracę naukową, ale przede wszystkim o dostrzeżenie możliwości budowania partnerstwa w obszarach dotąd nieznanych uczelni artystycznej. Coraz obszerniejsza jest także lista adresatów aktywności muzealnych, przygotowywanych w duchu dostępności dla osób ze szczególnymi potrzebami. Sztuka zatem, podobnie jak łączące się z nią wartości, ma być dostępna, a nie jedynie udostępniana.
Janusz Kozioł
