Muzeum Medycyny i Farmacji Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach
Ul. Ostrogórska 30
41-200 Sosnowiec
tel. 32 364 13 85
muzeum@sum.edu.pl
wstęp płatny (aktualne ceny biletów na stronie internetowej)
pracownicy: mgr Małgorzata Stępień
Muzeum Medycyny i Farmacji Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach
W 2008 roku, pod patronatem Dziekan Wydziału Farmaceutycznego z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej w Sosnowcu (obecnie Wydział Nauk Farmaceutycznych w Sosnowcu) Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach prof. dr hab. n. med. Krystyny Olczyk, ukonstytuowała się grupa inicjatywna, której podstawowym celem było doprowadzenie do powołania w Sosnowcu placówki muzealnej. Przygotowano projekty przyszłych pomieszczeń muzeum, które ostatecznie zostały zrealizowane dekadę później. 12 grudnia 2018 roku Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach (SUM) uroczyście otworzył Muzeum Medycyny i Farmacji.
Dzięki wielkiemu zaangażowaniu prof. Krystyny Olczyk, na potrzeby placówki przekazane zostały cenne zbiory zgromadzone w Szpitalu Reumatologicznym w Ustroniu – m.in. wyposażenie dwóch sal operacyjnych, protezy, implanty, obrazy i ryciny, a także aparat płucoserce wykonany przez prof. Tadeusza Paliwodę oraz pierwsza polska endoproteza stawu biodrowego, zaprojektowana przez zespół dr. Janusza Daaba z Piekar Śląskich.
Przestrzeń muzeum podzielono na trzy strefy: strefę wejścia, strefę administracji oraz strefę muzeum i ekspozycji, na którą składa się osiem pomieszczeń. Na potrzeby prowadzenia warsztatów dla grup szkolnych oraz zajęć dla studentów powstały też dwie sale seminaryjne.
Pierwsza sala ekspozycyjna poświęcona jest powstaniu i rozwojowi przemysłu farmaceutycznego od XIX wieku do czasów współczesnych. W kolejnym pomieszczeniu zrekonstruowano powojenną aptekę – zgromadzone tu meble datowane są na 1958 rok. Zaprezentowano w nich utensylia apteczne, niezbędne niegdyś do sporządzania szerokiej gamy leków: moździerze, infuzorki, parownice, tabletkarki, perkolatory, prasy apteczne, czopkarki, pigulnice i wiele innych. Ekspozycja w sali nr 3 poświęcona została operacjom chirurgicznym w XX wieku – znalazły się w niej stół operacyjny wykonany z łatwo zmywalnego materiału, aparat do znieczulenia, a także aparaty monitorujące parametry życiowe pacjenta, lampy operacyjne, elektrokauter, aparatura do odsysania płynów ustrojowych oraz zestaw narzędzi chirurgicznych. W dalszej części muzeum można zapoznać się z bogatą historią kardiologii interwencyjnej (sala nr 4) oraz z eksponatami z dziedziny ginekologii, ortopedii i ratownictwa medycznego (sala nr 5). W kolejnym pomieszczeniu zwiedzający ponownie mają okazję przenieść się do czasów dawnych zabiegów chirurgicznych, tym razem aż do XVIII wieku. Chirurdzy operowali wówczas we frakach lub smokingach, a zabiegi odbywały się często na własnym łóżku chorego, gdyż nie w każdym szpitalu była sala operacyjna. Ręce myto nie przed zabiegiem, ale po nim, aby usunąć z nich krew i ropę, opatrunki zmieniano natomiast tymi samymi narzędziami u wielu chorych, używając do tego celu nie zawsze czystych płóciennych szarpi. Sala nr 7 pokazuje wyposażenie starej zielarni; na szczególną uwagę zasługuje tu unikatowy ceramiczny filtr wodny Berkefeld z końca XIX wieku. W pomieszczeniu zgromadzono wiele ciekawych preparatów i roślin leczniczych. Warto wspomnieć, że współcześnie stosowanie leków i suplementów diety pochodzenia roślinnego ponownie staje się popularne – przynajmniej 7000 związków chemicznych. Ostatnie pomieszczenie poświęcone jest historii diagnostyki laboratoryjnej – prawie tak długiej jak historia samej medycyny. Muzeum Medycyny i Farmacji SUM jest zlokalizowane na terenie Wydziału Nauk Farmaceutycznych w Sosnowcu. Służy nie tylko jako pomoc dydaktyczna dla studentów SUM, ale także zaprasza do tajemnego świata mikstur i ziół wszystkich, którzy pragną na chwilę cofnąć się w czasie i zobaczyć, jak wyglądał świat dawnej farmacji i medycyny.
