Muzeum Osteologiczne
Katedra Nauk Morfologicznych,
Wydział Medycyny Weterynaryjnej
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
ul. Nowoursynowska 159
02-776 Warszawa
Muzeum Osteologiczne
W Muzeum znajduje się kolekcja ponad 1 000 kośćców wielu gatunków ssaków, ptaków, gadów bytujących w różnych regionach geograficznych, a także liczne eksponaty szczątków kostnych pochodzących z wykopalisk na terenie Polski. Utrzymaniem oraz powiększaniem zbiorów Muzeum zajmują się wyłącznie pracownicy Katedry. Kolekcja powstała w wyniku pracy kilku pokoleń warszawskich morfologów weterynaryjnych. Wiele oznaczonych jest sygnaturami Zakładu Anatomii Opisowej Uniwersytetu Warszawskiego, a więc pochodzą z lat dwudziestych ubiegłego wieku. Zbiory Muzeum można podzielić na dwie zasadnicze grupy. Pierwszą stanowią zbiory osteologiczne pochodzące od zwierząt żyjących współcześnie, drugą tworzą wykopaliskowe szczątki kostne różnych gatunków dawnych epok. Do najbardziej wartościowych zaliczyć należy ponad 120 kompletnych kośćców żubra nizinnego (Bison bonasus bonasus) oraz jego mieszańców z żubrem kaukaskim (Bisosn bonasus caucasicus). Zgromadzone szkielety obejmują żubry dwóch podstawowych linii: 1) białowieskiej (nizinnej) – wywodzone bezpośrednio od żubrów białowieskich; 2) białowiesko-kaukaskiej, obejmującej zwierzęta stanowiące potomstwo żubrów białowieskich kojarzonych z osobnikiem M 100 Kaukasus. Szkielety pochodzą od osobników zarejestrowanych w Księgach Rodowodowych (prowadzonych od 1924 roku), a więc o dokładnie znanym drzewie genealogicznym. Osobną grupę stanowią eksponaty wykopaliskowe, w tym wyjątkowo dobrze zachowane szkielet głowy tura (Bos primigenius), prażubra (Bison priscus), słonia leśnego (Palaeoloxodon antiquus lub Elephas antiquus), a także inne elementy ich kośćców. Przyjęta metoda prezentacji zbiorów pozwala na przedstawienie różnic i podobieństw morfologicznych poszczególnych gatunków żyjących w tych samych strefach geograficznych i klimatycznych, ale w innych środowiskach czy nawet niszach ekologicznych. Umożliwia obserwacje w obrębie poszczególnych grup taksonomicznych, także porównania międzygatunkowe, rasowe, morfotypowe, odnotowanie cech wskazujących na przystosowanie gatunku do charakterystycznego dla niego trybu życia.
