Muzeum Przyrodnicze im. Władysława Rydzewskiego Uniwersytetu Wrocławskiego
ul. Sienkiewicza 21
50-335 Wrocław
tel. 71 375 41 45
mp@uwr.edu.pl
www.muzeum-przyrodnicze.uni.wroc.pl
wstęp płatny (aktualne ceny biletów na stronie internetowej)
wtorek – piątek: 9.00–15.00 (kasa czynna do 14.15)
sobota – niedziela: 10.00–16.00 (kasa czynna do 15.15)
w poniedziałki wystawy nieczynne
Oprowadzenie z przewodnikiem po uprzedniej rezerwacji telefonicznej.
dyrektor: dr hab. Jan Kotusz
pracownicy naukowi: prof. dr hab. Marek Wanat, dr hab. prof. nadzw. Marta Borowiec, dr hab. Paweł Jałoszyński, prof. dr hab. Tadeusz Stawarczyk, dr hab. Krzysztof Świerkosz, dr Marek Halama, dr hab. Tomasz Maltz, dr Małgorzata Proćków, kierownik działu wystaw: mgr inż. Jerzy Maciążek
Muzeum Przyrodnicze Uniwersytetu Wrocławskiego im. Władysława Rydzewskiego
Muzeum powstało z połączenia w 1974 roku niegdysiejszych muzeów: zoologicznego, botanicznego oraz zielnika (herbarium) – uprzednio odrębnych placówek w Uniwersytecie. Muzeum zoologiczne utworzono w 1814 roku, a jego założycielem był prof. Johann Gravenhorst. Pierwotnie mieściło się ono w głównym gmachu Uniwersytetu, a do obecnego budynku, wybudowanego specjalnie dla potrzeb Muzeum, zbiory i wystawy przeniesiono w 1904 roku. W czasie II wojny światowej gmach Muzeum został zbombardowany i całkowitemu zniszczeniu uległo jedno skrzydło budynku wraz mieszczącymi się w nim salami wystawowymi i dydaktycznymi. Ze zniszczeń wojennych udało się ocalić około 50% zbiorów naukowych. Zbiory botaniczne zaczęto tworzyć, początkowo jako zielnik przy ogrodzie botanicznym, już w 1821 roku Do rozwoju Muzeum w wiekach XIX i XX przyczynili się szczególnie profesorowie: Adolph Grube, Carl Chun, Willy Kükenthal i Ferdynand Pax jr. Po wojnie największe zasługi dla Muzeum wniósł prof. W. Rydzewski, którego imię Muzeum nosi obecnie. Zbiory zoologiczne obejmują ponad 2 miliony okazów, z czego prawie 70% to owady. Wśród blisko 40 000 eksponatów kręgowców znajduje się kilka gatunków wymarłych. Herbarium przechowuje prawie 500 000 arkuszy roślin naczyniowych, niższych i grzybów. Najcenniejszymi okazami są typy opisowe 1800 gatunków bezkręgowców i blisko 5000 taksonów roślinnych. Zbiory naukowe udostępniane są jedynie specjalistom. W Muzeum Przyrodniczym czynne są cztery wystawy stałe tworzące największą ekspozycję przyrodniczą w Polsce, zarówno pod względem powierzchni, jak i liczby prezentowanych eksponatów.
„Świat roślin”. Wystawa ukazuje przedstawicieli flory wszystkich regionów geograficznych kuli ziemskiej. Prezentowanych jest na niej blisko 500 gatunków roślin. Zróżnicowanie świata roślinnego pokazano poczynając od wybranych grup glonów poprzez grzyby, porosty, mszaki, rośliny nagozalążkowe i okrytozalążkowe. Dzięki planszom ukazującym schematy budowy różnych typów kwiatów, wystawa może również służyć pomocą przy realizowaniu programów dydaktycznych z zakresu botaniki.
„Układ kostny kręgowców”. Wystawa ilustruje zależności między budową i funkcjonowaniem szkieletu. Można na niej obejrzeć 66 kompletnych szkieletów różnych zwierząt, m.in. krokodyla nilowego, anakondy, narwala z charakterystycznym „rogiem jednorożca”, słonia i nosorożca. Prezentowana jest również kolekcja czaszek wielu naczelnych – od lemura do szympansa, wraz z modelami ilustrującymi ewolucję przodków człowieka. Do najcenniejszych eksponatów wymarłych zwierząt należą kompletny szkielet jelenia olbrzymiego oraz czaszka tura.
„Owady i człowiek”. Wystawa przedstawia różne aspekty relacji między człowiekiem a owadami oraz wiele zagadnień i zjawisk z życia owadów. Obejrzeć na niej można m.in. przedstawicieli owadów krwiopijnych, największe i najmniejsze owady, przykłady wspaniałego ubarwienia, najgroźniejsze „szkodniki” oraz liczne zastosowania gospodarcze produktów wytwarzanych przez owady.
„Świat zwierząt”. Wystawa mieści się w największej, zabytkowej sali. W jej centrum umieszczono jedyny w Polsce, 15-metrowy szkielet płetwala błękitnego – największego z wielorybów. Po bokach i na otaczającej salę antresoli obejrzeć można ponad 1500 eksponatów ilustrujących różnorodność świata zwierząt. Reprezentowane są wszystkie większe grupy zwierząt – od gąbek i koralowców do ssaków naczelnych. Szczególnie imponująco prezentują się ekspozycje ptaków (ok. 500 gatunków z 167 rodzin, w tym 5 gatunków wymarłych), muszli mięczaków oraz przegląd wybranych grup bezkręgowców. Wśród ssaków zwracają uwagę prymitywne stekowce – dziobak i kolczatka, a przede wszystkim wymarły drapieżny torbacz – wilk workowaty.
prof. dr hab. Tadeusz Stawarczyk
fot.: Jerzy Maciążek